25A. ภาคผนวก 3

ในปฐมกาล 15:13 พระเจ้าตรัสแก่อับราฮัมว่า “เจ้าจงรู้แน่เถิดว่าเชื้อสายของเจ้าจะเป็นคนต่างด้าวในดินแดนซึ่งไม่ใช่ที่ของพวกเขา และพวกเขาจะต้องรับใช้ชาวเมืองนั้น ชาวเมืองนั้นจะกดขี่เขาถึง 400 ปี” เมื่ออ่านข้อนี้แล้วคำถามมีอยู่ว่า 400 ปีดังกล่าวหมายถึงช่วงเวลาที่คนอิสราเอลถูกกดขี่ หรือช่วงเวลาที่พวกเขาเป็นคนต่างด้าว หรือทั้งสองอย่าง และยังมีอีกคำถามหนึ่งก็คือ 400 ปีนี้เกี่ยวข้องอย่างไรกับ 430 ปีที่เขียนไว้ในอพยพ 12:40–41 กับ กาลาเทีย 3:16–17 {PP 759.2}

ข้อความในอพยพ 12:40 ที่เขียนไว้ว่า “ชนชาติอิสราเอลอยู่ในอียิปต์เป็นเวลา 430 ปี” นั้น ดูราวกับว่าตั้งแต่ยาโคบย้ายเข้าไปอยู่ในประเทศอียิปต์จนถึงเวลาอพยพ คนอิสราเอลอาศัยอยู่ในดินแดนแม่น้ำไนล์เป็นเวลา 430 ปี แต่ข้อสรุปนี้ไม่ถูกต้องโดยเห็นได้ชัดจากข้อความที่เปาโลเขียนด้วยการดลใจของพระวิญญาณบริสุทธิ์ในกาลาเทีย 3:16–17 ที่ตีความว่า 430 ปีนั้นนับตั้งแต่พระเจ้าทรงทำพันธสัญญากับอับราฮัมจนถึงเวลาที่พระองค์ทรงประกาศพระบัญญัติบนภูเขาซีนาย ในที่นี้ดูเหมือนเปาโลหมายถึงพระสัญญาครั้งแรกที่พระเจ้าประทานแก่อับราฮัมเมื่อตรัสสั่งให้ท่านออกจากเมืองฮาราน (ปฐมกาล 12:1–3) นั่นเป็นจุดเริ่มต้นของ 430 ปีเมื่ออับราฮัมมีอายุ 75 ปี (ปฐมกาล 12:4) หลังจากนั้น 30 ปี ก็เริ่มนับ 400 ปีของคำพยากรณ์ในปฐมกาล 15:13 เมื่ออับราฮัมมีอายุ 105 ปีและอิสอัคมีอายุ 5 ขวบ (ปฐมกาล 21:5) ในคราวนั้นอิชมาเอลได้ข่มเหงอิสอัค ตามที่เขียนไว้ว่า “ผู้ที่เกิดตามปกติได้ข่มเหงผู้ที่เกิดตามพระวิญญาณ” (กาลาเทีย 4:29; ปฐมกาล 21:9–11) นับตั้งแต่เวลานั้นจนถึงเวลาอพยพ พงศ์พันธุ์ของอับราฮัมถูกกดขี่ข่มเหงเป็นช่วงๆ อิสอัคไม่ได้รับมือกับปัญหาจากอิชมาเอลพี่ชายร่วมบิดาเพียงคนเดียว แต่จากชาวฟีลิสเตียด้วย (ปฐมกาล 26:15, 20–21) ฝ่ายยาโคบก็ต้องหนีเอาชีวิตรอดจากเอซาว (ปฐมกาล 27:41–43) ต่อด้วยลาบัน (ปฐมกาล 31:21) แล้วกลับไปเสี่ยงภัยจากเอซาวอีกครั้ง (ปฐมกาล 32:8) ส่วนโยเซฟก็ถูกพวกพี่ชายขายไปเป็นทาส (ปฐมกาล 37:28) และคนอิสราเอลถูกคนอียิปต์กดขี่ข่มเหงเป็นเวลาหลายทศวรรษ (อพยพ 1:14) {PP 759.3}

ตั้งแต่พระเจ้าทรงเรียกอับราฮัมจนถึงคราวที่ยาโคบย้ายเข้าไปอยู่ในแผ่นดินอียิปต์รวมเวลาได้ 215 ปี ซึ่งจำแนกออกเป็น (1) ตั้งแต่การทรงเรียกอับราฮัมจนกระทั่งอิสอัคเกิดเป็นเวลา 25 ปี (ปฐมกาล 12:4; 21:5) (2) ตั้งแต่อิสอัคเกิดจนกระทั่งยาโคบเกิดเป็นเวลา 60 ปี (ปฐมกาล 25:26) และ (3) อายุของยาโคบเมื่อย้ายไปอยู่ที่อียิปต์ (ปฐมกาล 47:9) แสดงว่า จาก 430 ปี เหลือ 215 ปีที่ชาวฮีบรูอาศัยอยู่ในประเทศอียิปต์ ฉะนั้นเวลา 430 ปีของอพยพ 12:40 จึงประกอบด้วยเวลาที่บรรพบุรุษอยู่ในคานาอันกับเวลาที่คนอิสราเอลอยู่ในประเทศอียิปต์ ในสมัยโมเสสนั้นดินแดนปาเลสไตน์เป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรอียิปต์ จึงไม่แปลกที่ผู้เขียนในสมัยนั้นนับรวมเขตแดนคานาอันเข้ากับอียิปต์ ส่วนคณะแปลพระคัมภีร์ภาษากรีกฉบับเซปตัวจินต์คงรู้ว่าเวลา 430 ปีดังกล่าวหมายถึงเวลาที่บรรพบุรุษอยู่ในคานาอันกับเวลาที่คนอิสราเอลอยู่ในอียิปต์รวมกัน จึงแปลอพยพ 12:40 อย่างชัดเจนว่า “ชนชาติอิสราเอลอยู่ในอียิปต์และคานาอันเป็นเวลา 430 ปี” หลักฐานอีกประการหนึ่งที่สนับสนุนการตีความเรื่อง 430 ปีที่กล่าวไว้ข้างต้นอยู่ในคำพยากรณ์ที่กล่าวว่าในชั่วอายุที่สี่ คนที่เข้าไปอยู่ในอียิปต์จะออกมา (ปฐมกาล 15:16) ซึ่งมีการบันทึกว่าสำเร็จในอพยพ 6:16–20 {PP 759.4}